สำหรับคอกาแฟและคนที่ชื่นชอบดื่มกาแฟ ต้องเคยได้ยินถึงข้อครหา โทษจากการดื่มกาแฟมาบ้าง ไม่ว่าจะเป็นการกินกาแฟทุกวันหน้าแก่บ้างล่ะ กินกาแฟดำทุกวันผลเสียต่อกระดูกบ้างล่ะ ทำให้เริ่มมีคำถามกับตัวเองว่าตกลงกินกาแฟทุกวันดีไหม เพราะบางกูรูก็ยืนยันว่าการกินกาแฟมีประโยชน์ วันนี้เราจึงจะมาหาคำตอบให้กับความสงสัยที่มีอยู่ในใจของใครหลาย ๆ คน โดยเฉพาะคนรักกาแฟ
ทุกคนย่อมรู้ดีอยู่แล้วในกาแฟมีสารชนิดหนึ่งที่เรียกว่า คาเฟอีน (Caffeine) ซึ่งมีฤทธิ์ในการกระตุ้นระบบประสาทให้ตื่นตัว ทำให้เรารู้สึกกระปรี้กระเปร่า ช่วยบรรเทาความอ่อนล้า ทำให้รู้สึกมีเรี่ยวแรง โดยเฉพาะคนอดนอน ที่ต้องการปลุกระบบประสาทตนเองให้ตื่นและมีแรงต่อการทำงาน
ที่จริงแล้ว คาเฟอีน ไม่ได้มีอยู่ในเฉพาะกาแฟเท่านั้น แต่เราสามารถพบคาเฟอีนได้ในน้ำชา น้ำอัดลม หรือเครื่องดื่มชูกำลังอื่น ๆ อีกด้วย เพียงแต่ในน้ำชาและน้ำอัดลมจะมีปริมาณคาเฟอีนน้อยกว่าในกาแฟ ในขณะที่เครื่องดื่มชูกำลังกลับมีคาเฟอีนมากถึง 200 มิลลิกรัม
จากผลการวิจัยในหลาย ๆ ฉบับ ได้ค้นพบว่าคาเฟอีนช่วยลดโอกาสการเกิดโรคบางชนิดได้ เช่น โรคทางระบบประสาท โดยผู้ที่ดื่มกาแฟเป็นประจำจะช่วยลดโอกาสการเสื่อมของเซลล์ประสาทสมองที่ผลิตสารโดปามีน ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคพาร์กินสัน มีอาการเคลื่อนไหวช้า มือสั่น ทรงตัวได้ไม่ดี ซึ่งเป็นโรคที่มักกิดในผู้สูงอายุ นอกจากนี้ยังพบอีกว่า คาเฟอีนในกาแฟช่วยลดโอกาสการเกิดโรคตับแข็งและมะเร็งตับในผู้ป่วยโรคไวรัสตับอักเสบซีได้ อีกทั้งคาเฟอีนยังมีฤทธิ์ระงับความปวดได้ดี ทำให้มีการนำคาเฟอีนไปใช้เป็นยาแก้ปวดในทางการแพทย์อีกด้วย
แต่การที่จะได้ประโยชน์ดี ๆ ของคาเฟอีนจากการดื่มกาแฟโดยไม่ให้เกิดโทษ คือ การดื่มกาแฟดำไม่ใส่น้ำตาล ไม่เติมนมหรือครีมใด ๆ
กาแฟดำมีอะไรบ้าง
กาแฟดำ คือ กาแฟกับน้ำร้อนเท่านั้น โดยไม่มีการปรุงด้วยน้ำตาล นม หรือ ครีมใด ๆ ซึ่งเมนูกาแฟดำยอดนิยมในปัจจุบันมีมากจนหลายคนอาจไม่คุ้นหู และไม่รู้ว่ามันคือกาแฟดำเช่นกัน
เมนูกาแฟดำยอดฮิต ได้แก่
- เอสเพรสโซ (Espreso) ต้นกำเนิดกาแฟดำทุกเมนู คอกาแฟและคนดื่มกาแฟย่อมรู้จักกันดีอยู่แล้วกับ เอสเพรสโซ หรือ เอสเปรสโซ กาแฟดำต้นตำรับที่ต่อยอดไปสู่เมนูกาแฟต่าง ๆ โดยคำว่า Espreso ภาษาอิตาลี ซึ่งเป็นกาแฟที่ได้มาจากการใช้แรงดันน้ำเดือด ผ่านเมล็ดกาแฟ ทำให้เกิดกาแฟดำสูตรเข้มข้น โดยสูตรนี้มีเพียงแค่เอสเพรสโซ่ร้อนเท่านั้น ไม่มีเอสเพรสโซเย็น (เมนูกาแฟยอดฮิตของคนไทย)
- อเมริกาโน่ (Americano) คือ กาแฟดำสัญชาติอเมริกัน ที่มีต้นกำเนิดมาจากชาวอเมริกันดื่มเอสเพรสโซครั้งแรกแล้วรู้สึกขมเกินไป จึงเติมน้ำร้อนลงไปเจือจาง จนกลายมาเป็นเมนูกาแฟที่ชงด้วยการเติมน้ำร้อนลงในเอสเพรสโซ 1 ช็อต จนทำให้ได้รสชาติกลมกล่อม เป็นกาแฟดำไม่ใส่น้ำตาล เรียกว่า อเมริกาโน่ จนถึงปัจจุบัน โดยวิธีการชงเอสเพรสโซ คือ เติมเอสเพรสโซลงในแก้วก่อน จากนั้นจึงจะเติมน้ำร้อนตามลงไป
- ลองแบล็ค (Long Black) กาแฟดำพี่น้อง Americano เป็นกาแฟดำที่รสชาติคล้ายกับอเมริกาโน แต่จะมีความหอมและสาชาติเข้มข้นกว่า ซึ่งวิธีการชงลองแบล็ค คือ เติมน้ำร้อนลงในแก้วก่อนแล้วจึงตามด้วยเอสเพรสโซ ทำให้ชั้นฟองหนานุ่ม รสชาติเข้มข้น และมีกลิ่นหอมมากกว่าอเมริกาโน่
- กาแฟสกัดเย็น (Cold Brew) กาแฟดำดื่มง่าย ที่ต้นกำเนิดมาจากประเทศญี่ปุ่น เป็นการนำสารสกัดจากเมล็ดกาแฟที่ผสมกับน้ำเย็น หรือน้ำอุณหภูมิปกติเป็นเวลา 2 ชั่วโมง ทำให้กาแฟเข้มข้นมีรสเปรี้ยวเล็กน้อย ไม่ได้เข้มข้นมากหรือเปรี้ยวแหลมแบบกาแฟดำอื่น ๆ และมีกรรมวิธีการทำ Cold Brew 2 แบบด้วยกัน คือ แบบแช่โดยไม่ผ่านการดริป และแบบกาแฟดริป
- ลองโก (Longo) คือ กาแฟดำสกัดใช้เวลานาน ซึ่งรสชาติกาแฟจะเข้มข้นตามระยะเวลาที่ใช้สกัด ทำให้มีกาแฟมีรสขมและฝาดมากกว่า Americano และ Long Black
ดื่มกาแฟดำทุกวันอันตรายไหม
การดื่มกาแฟดำที่ถูกต้องจะต้องดื่มอย่างไร กินกาแฟแค่ไหนถึงจะดี
- ไม่ควรดื่มกาแฟหลัง 15.00 น. เพื่อไม่ให้ไปรบกวนระบบการนอนหลับในเวลากลางคืน
- ไม่ควรดื่มกาแฟตอนท้องว่าง เพื่อไม่ให้ร่างกายดูดซึมคาเฟอีนเข้าสู่ร่างกายมากเกินไป
- ปริมาณคาเฟอีนที่ได้รับในแต่ละวันไม่ควรเกิน 400 มิลลิกรัม เทียบเท่ากับดื่มกาแฟดำไม่เกิน 4 แก้ว / วัน หรือ เครื่องดื่มชูกำลังไม่เกินวันละ 2 ขวด
- ผู้ที่ไม่ได้ดื่มกาแฟเป็นประจำ หรือร่างกายตอบสนองต่อคาเฟอีนไวกว่าคนอื่น เช่น ดื่มกาแฟแล้วมักมีอาการกระสับกระส่าย ใจสั่น นอนไม่หลับ ควรระมัดระวังในการดื่มกาแฟและเครื่องดื่มทุกชนิดที่มีคาเฟอีน หรือ ไม่ควรได้รับคาเฟอีนเกิน 200 มิลลิกรัม / วัน
สรุปกาแฟดำควรกินตอนไหนดีที่สุด
หากต้องการดื่มกาแฟดำให้ได้ประโยชน์สูงสุด ควรดื่มกาแฟดำหลังรับประทานอาหารเช้า หรือในช่วงเวลา 09.00 – 11.00 โมง และถ้าต้องการจะดื่มกาแฟหลังเที่ยงไปแล้ว ให้หลีกเลี่ยงดื่มกาแฟหลัง 15.00 น. เป็นต้นไป เพราะฤทธิ์ของคาเฟอีนจะส่งผลให้ร่างกายตื่นตัวประมาณ 6 ชั่วโมง จนส่งผลต่อสุขภาพการนอน ทำให้นอนไม่หลับได้
